پرسمان حقوقی (۵): اصول همسایه‌داری

بسمه تعالی

سلام

سوال:

آیا اصول همسایه­‌داری را می‌­دانید؟

آپارتمان­‌نشینی علاوه بر مزایا، معایبی نیز به همراه دارد. شاید برای بعضی از ما که در آپارتمان ست داریم پیش آمده باشد که با همسایه­‌ای مواجه‌ شویم که به عنوان مثال حق شارژ خود را پرداخت نمی‌کند، یا با ایجاد سر و صدای غیرمتعارف موجب سلب آرامش همسایگان مجاور می‌­شود، یا علی‌رغم تذکرات عدیده هیئت مدیره ساختمان مبنی بر نگذاشتن‌ جاکفشی در راهرو باز هم اقدام به این عمل می‌­کند و.

سوال اینجاست که چگونه با چنین مواردی برخورد کنیم؟ آیا اصولاً حقی برای ما که متضرر از این قبیل رفتار همسایگان می‌­شویم وجود دارد که بخواهیم در صدد دفاع از آن برآییم؟

پاسخ:

باید گفت این یک تکلیف اخلاقی و قانونی است، که ساکنان آپارتمان اعم از مالک و مستأجر به یکدیگر احترام بگذارند. اما در پاره‌­ای موارد خلاف این مسئله در آپارتمان­‌ها دیده می‌­شود ، به عنوان مثال همسایه­‌ای که اقدام به سر و صدای غیرمتعارف در منزل خود می‌­کند با این استدلال که (چاردیواری­ اختیاری). این جمله به هیج وجه از نظر علم حقوق پذیرفته نیست چرا که طبق ماده‌ی ۱۳۲ قانون مدنی کسی نمی­‌تواند در ملک خود تصرفی‌ کند که موجب تضرر همسایه شود مگر تصرفی که به قدر متعارف و برای رفع حاجت یا رفع ضرر از خود باشد. در مثال بالا اگر میزان سر و صدا به قدری باشد که موجب سلب آرامش از همسایگان مجاور شود از نظر قانون مدنی مردود و قابل پیگیری است.

اما در خصوص تصرفات خارج از واحد آپارتمان مانند نصب (سردر) و تغییر شکل­ (در) که در مرئی و منظر است باید گفت مطابق ماده‌ی ۹ قانون تملک آپارتمان‌­ها هیچ مالکی بدون موافقت اکثریت سایر مالکین حق چنین تصرفی را ندارد و هم‌چنین مطابق ماده‌ی ۳ آئین‌­نامه‌ی اجرائی قانون تملک آپارتمان‌­ها گذاشتن میز و صندلی و هر نوع اشیاء دیگر در قسمت‌های مشترک مانند راهرو، ممنوع است چرا که قسمت‌­های مشترک در ملکیت تمام شرکاء است.

مورد دیگری که بعضاً در آپارتمان­‌ها دیده می‌­شود، عدم پرداخت حق شارژ ماهانه توسط بعضی از همسایگان است. در این خصوص باید گفت ماده‌ی ۱۰ مکرّر قانون تملک­ آپارتمان‌ها مفصلاً چگونگی برخورد هیئت مدیره با چنین همسایه­‌ای را توضیح داده است اما مختصراً می‌­توان گفت، اگر مالک یا استفاده‌کننده، از پرداخت سهم خود از هزینه‌­های مشترک امتناع­ کند از طرف هیئت مدیره به وسیله‌ی اظهارنامه با ذکر مبلغ، و صورت­ ریز آن‌ها، بدهی مطالبه می­‌شود؛ و در صورتی که باز هم امتناع کند مدیر یا مدیران ساختمان می‌­توانند اول از طریق قطع خدمات مشترک، از قبیل شوفاژ- آب-برق-گاز- آسانسور و.؛ و اگر باز هم کارگر نبود از طریق اجرائیه اداره‌ی ثبت محل، یا مقامات قضایی بدهی را مطالبه نمایند.

نکته:

تمام مطالبی که گفته ­شد مربوط به زمانی است که قصد برخور دقانونی با همسایه را داشته باشیم، اما بهتر است ت اجایی که امکان دارد با همسایگان خود سازش کنیم و صبر پیشه کنیم. چرا که بعضاً مشاهده می‌­شود یک اختلاف سطحی بین همسایگان که با سازش و صبر حل‌­شدنی است به مشاجره‌­های طولانی و حرمت‌شکنی و. منجر می‌شود. در روایات اکیداً به رعایت احترام همسایه توصیه شده است تا جایی که رسول اکرم (ص) می‌فرمایند: «رعایت حرمت همسایه مانند احترام به مادر لازم است».